Πρόλογος
...και εκεί που τα λέμε με τον Λύρο ότι θα πέσει κλάμα στους Helloween (εγώ εννοώ στο medley του Kai!) το καλοκαίρι, μου πετάει, στον ανυποψίαστο ταλαιπωρημένο κωλόγερο, ότι "εσύ μπορεί να κλάψεις και στους Dark Angel."Ώπα. Τι Dark Angel. Αυτούς που έχω δηλώσει ότι θα αφήσω τα οστά μου μπροστά τους αν και εφόσον και πότε; Μάλιστα, αυτοί. Τρίτη, 11 Ιουλίου 2023 στο Gagarin. Μαζί με τους ειλικρινά πολύ αγαπητούς Xentrix - αλλά Dark Angel έχουμε ΘΕΜΑ.
Έχω σοκαριστεί λίγο είναι η αλήθεια. Δεν περίμενα να το δω αυτό και δεν ξέρω αν μπορώ να το δω αυτό, αφού έχω ήδη ένα ταξίδι για να δω τον Kai και είμαι ταλαίπωρος κωλόγερος με οικογενειακά έξοδα κλπ, κλπ.
Τι ζημιά πάθαμε πάλι. Dark Angel. Ένας εφηβικός έρωτας.
Χρονομηχανή. Με βγάζει στο Ηράκλειο, Κρήτης, περιοχή Αγίου Ιωάννου, οδός Μηνά Δημάκη 5, έτος 1992. Νομίζω. Θρασάκι εκκολαπτόμενο που βουτάει τα βινύλια του αδερφού του, και καλά έμπειρο με πολλά διαβάσματα αλλά λιγότερα ακούσματα, κάνει παρέα με κάτι άλλους μεταλλάδες που αργότερα θα κάνουμε, έχουμε ήδη κάνει, δεν θυμάμαι, τους Ensemble και υπάρχει τεράστια, ακόρεστη λαχτάρα για ΜΕΤΑΛ. Βλαμμένος νέος εντελώς.
In the beginning (14; ετών περίπου)
Speed Kills 3 (1987). ΔΙΣΚΑΡΑ! Μάλιστα, τα χρόνια χωρίς ίντερνετ, μια τέτοια συλλογή ήταν επίσημο mixtape σαν να λέμε, εδώ υπάρχει ΣΠΙΝΤΑ, τούπα τούπα δηλαδή, ουδεμία ψαγμενιά στον ορισμό του speed metal ("να μοιάζει με Agent Steel, κάτι μεταξύ πάουερ και θρας, όχι ακριβώς όμως, αλλά ναι" και λοιπές ρεφορμιστικές ανοησίες). Για μένα και τους σύγκαφρους φίλους μου, εδώ είχε το ιπτάμενο stage diving στο εξώφυλλο που είναι έπος και μια σειρά από Μεγάλα Ονόματα που ήξερα απέξω από τα Heavy Metal μετέπειτα Metal Hammer (τα διαβάσματα που λέγαμε) άρα Speed Kills = απαραίτητη γνώση. Πολλά εκεί μέσα δεν τα εκτίμησα παρά αρκετά αργότερα (συγκεκριμένα λέω τους Holy Terror εδώ), άλλα δεν τα έχω εκτιμήσει ακόμη ιδιαίτερα (συγκεκριμένα τους Bathory - Of Doom λέω εδώ, που τα φωνητικά μου φαίνονταν και μου φαίνονται αστεία) αλλά το θέμα μας είναι το τελευταίο κομμάτι του δίσκου (και του δεύτερου αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.)Νεούδι είπαμε, η κτηνώδης βία των Merciless Death και The Unholy Grave* σκαλίστηκαν στην πέτρα της καρδιάς ως αγαπημένα. Σπίντα, λύσσα, θρας, ντεθ, "ωχό, εδώ είμαστε" φάση.
* έτσι το έλεγε ο δίσκος, το cd του Scream Bloody Gore το έχει bonus και το λέει Beyond the Unholy Grave - και έτσι το λέμε μέχρι τα σήμερα.
Το Merciless Death ανοίγει με μπάσο μέχρι να σκάσει η υπόλοιπη μπάντα με ένα intro που υπόσχεται ότι θα ακολουθήσει καταιγίδα. Αστράφτει το ριφ μόνο του σε υπερηχητική ταχύτητα και μετά βροντάει κι ο Hoglan από πάνω και ακολουθεί ένα από τα κλασικότερα thrash metal τραγούδια όλων των εποχών, εκεί δίπλα με όλα τα άλλα (Angel of Death, Bonded by Blood κλπ). Όπως έλεγε και μια ψυχή κάποτε, με κεφαλαία γράμματα, ΞΕΧΥΝΕΤΑΙ ΕΝΑ ΣΜΗΝΟΣ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΣ ΝΥΧΤΕΡΙΔΕΣ ΠΟΥ ΣΟΥ ΤΡΩΝΕ ΤΙΣ ΣΑΡΚΕΣ (μπορεί να παραφράζω). Εξαιρετικά. Φανταστικά. Οι Dark Angel δικαιώνουν την φήμη που αντιλαμβάνομαι μέσω περιοδικών και την φοβερή συχνότητα που βλέπεις το Darkness Descends μπλουζάκι στις φωτογραφίες άλλων συγκροτημάτων. Είναι Τεράστιοι, κάπως σαν τους Slayer.
Φυσικά ο δίσκος θα αποκτηθεί με την πρώτη ευκαιρία λίγο καιρό αργότερα, αυτό και το We Have Arrived και το Live Scars. Το Time Does Not Heal και το πολυτελές διπλό βινύλιό του μου το δανείζει ο Nάσος και αγοράζεται σε CD αρκετά πιο μετά (1994; 1995; κάπου εκεί). Ολοκληρωμένα όμως το πρώτο Dark Angel που άκουσα στην ζωή μου είναι το Leave Scars του 1989 και ο λόγος είναι απλούστατος: είναι εύκαιρο. Ο αδερφός έχει το Leave Scars σε βινύλιο και μόνο το Leave Scars. Ένα βράδυ, σαν ένα από αυτά του "Them", το έβαλα.
Leave Scars (1989)
ΣΟΚ. Κτηνώδες στον ήχο. Λάσπη και λευκός θόρυβος που για κάποιο λόγο ζυγίζουν τόνους και ακούς τι γίνεται. Βάρος. Δεν νομίζω να υπάρξει ποτέ ορισμός τι εστί HEAVY ακριβώς και για τον καθένα είναι άλλο πράγμα. Ε, για μένα, ένα από αυτά τα πράγματα είναι το Leave Scars. Φταίει και το κτήνος στα τύμπανα, τις κιθάρες (ρυθμικές, ένα σόλο), στους στίχους-ποταμό μεγάλων λέξεων, σε αυτόν τον ΠΕΡΙΕΡΓΟ υπέρβαρο ονόματι Gene Hoglan που θα μαρκαριστεί πάραυτα και θα με ξανασοκάρει λίγα χρόνια αργότερα στο Individual Thought Patterns. Όλοι σχεδόν οι στίχοι (πλην ενός κομματιού) δικοί του. Βασικός συνθέτης του δίσκου μαζί με τον Jim Durkin.Οι Dark Angel φαίνεται ότι έχουν προθέσεις να είναι σοβαροί (από το 1987 και μετά οι περισσότεροι θρασάδες "σοβάρεψαν" γενικά), να είναι σοκαριστικοί, να είναι διαφορετικοί από τον σωρό. Ε, και να φανούμε και λίγο έξυπνοι. Είναι πιο τεχνικοί, είναι πιο βαρείς που να πάρει, το ξαναλέω, πώς σκάει έτσι αυτό το Τhe Death of Innocence, τατρ τατά ΜΠΑΜ ΜΠΟΥΜ ΜΠΑΜ (σφαλιάρες λέμε) και έφυγε τούπα τούπα η χιονοστοιβάδα. Διάρκειες τεράστιες για το είδος, δεν κουράστηκα ποτέ (και ήμουν και αμαθέστατος σε τέτοιες διάρκειες), γουστάρω την ζωή μου (για αυτό και επενδύω και στο Live Scars άλλωστε, εξαιρετικό λάιβ σφηνάκι EP), το Cauterization γίνεται ένα από τα αγαπημένα μου "ινστρουμένταλ" και γενικά φακ γέα με την εξαίρεση του Immigrant Song, που με το μπαρδόν, είναι μια μαλακία και μισή και απορώ πώς δεν το πήραν χαμπάρι. To 1993 πάντως, το πρόχειρό μου είναι γεμάτο με αναφορές στους Dark Angel, ένα ζωγραφισμένο λόγκο δίπλα στις σημειώσεις Φυσικής, τίτλοι τραγουδιών δίπλα στα Μαθηματικά και λοιπές εκδηλώσεις αγάπης ενός πιτσιρικά της εποχής.
Δεν είναι βέβαια αγαπημένο πολλών. Αν βασιστώ στην προσωπική μου εμπειρία και αντίληψη, θα έλεγα ότι μάλλον είναι το λιγότερο αγαπημένο στην δισκογραφία τους. Όλοι προτιμούν το Darkness Descends (εντάξει, αυτό είναι το καλύτερο, τελεία) και μετά μάλλον βάζουν το Time Does Not Heal ή το We Have Arrived ανάλογα προαίρεσης και γούστου. Οι πιο ολντ σκουλ, σπιντάδες, παραδοσιακοί και ολιγαρκείς στην ριφολογία βρε αδερφέ, εννοείται προτιμάνε το We Have Arrived. Οι πιο technoκράτες (ba dum ts) προτιμούν Time Does Not Heal (αυτό με το αυτοκόλλητο για τα 246 ριφ). Αναλυτικά, με την σειρά που τα άκουσα:
Darkness Descends (1986)
Αυτά που είπα για το Μerciless Death; Το αυτό για κάθε μα κάθε έπος εδώ μέσα. Προσωπική λατρεία δίνω στο The Burning of Sodom, από τα πιο έντονα air drumming sessions, άκουγα το κομμάτι και βρώμαγε ιδρωτίλα το δωμάτιο σε 3 λεπτά. ΕΠΙΚΕΣ ΡΙΦΦΑΡΕΣ. Αλλαγή/γέφυρα στα highlights του δίσκου. Ομώνυμο κομμάτι, το περίφημο, όπου ακούμε την αλλαγή στο One (το γνωστό των γνωστών) για πρώτη φορά. Το καλύτερο και πιο iconic ρεφρέν του δίσκου. Μην τα πολυλέω (χαρ χαρ), ένας από τους πιο δημοφιλείς, κλασικούς, ΚΤΗΝΩΔΕΙΣ δίσκους στην ιστορία του thrash metal και φυσικά ένας από τους σημαντικότερους σε όλο το extreme metal. Αυτόν τον δίσκο θα παίξουν ολόκληρο λέει στην Αθήνα τον Ιούλιο. Αν βρεθούν στον χώρο τα κατάλληλα άτομα προβλέπεται βία προηγούμενων δεκαετιών στη συναυλία.
We Have Arrived (1985)
Πολύ πιο μαλακοί. Πιο συγκρατημένοι. Ήμεροι. Λείπει αυτό το στοιχείο της Λύσσας, της Θρασοκαταιγίδας, ακούστε το original Merciless Death και είναι όλη η διαφορά μεταξύ του πρώτου και δεύτερου δίσκου των Dark Angel. Η διαφορά έχει ονοματεπώνυμο και βρίσκεται στο οπισθόφυλλο του We Have Arrived κι ας μην παίζει νότα στον δίσκο: Gene Hoglan. Τύμπανα παίζει ο Jack Schwartz, μια περίεργη περίπτωη drummer που πέρασε από δύο τουλάχιστον υπερκλασικά συγκροτήματα αλλά τελικά δεν ακούμπησε στο συλλογικό υποσυνείδητο των θρασάδων. Ε, όταν συγκρίνεσαι με το θηρίο, εξαφανίζεσαι σαν υστερόγραφο. Κρίμα πάντως, διότι τα λέει πολύ καλά.Προσωπικά αυτόν τον δίσκο τον αγάπησα με τα χρόνια, μιας και όσο γερνάω τόσο αγαπάω πιο πολύ το παραδοσιακό χέβυ μέταλ, το οποίο εδώ είναι ακόμα μέγιστη επιρροή. Εν έτει 1985 οι Dark Angel παίζουν γαμάτο σπιντ/θρας χέβυ μέταλ πιο κοντά στους Hallows Eve ας πούμε ή ακόμα καλύτερα εδώ παίζουν Show No Mercy και στο Darkness Descends πάνε κατευθείαν στο Reign in Blood με μια πιο χύμα, ριβερμπάτη προσέγγιση. Φυσικά για την εποχή του είναι θάνατος, τώρα τα γράφω αυτά συγκρίνοντας κατόπιν εορτής με αυτά που ακολούθησαν. Kατά τα άλλα ΔΙΣΚΑΡΑ λέμε. Απλά τότε εγώ σαν ξαναμμένος έφηβος ήθελα ΤΟΥΠΑ ΤΟΥΠΑ ΘΡΑΣ και ΒΑΡΟΣ ΑΜΕΤΡΗΤΟΝ. Το ομώνυμο, το Welcome to the Slaughterhouse και τα πριόνια, φυσικά η χεβυμεταλλικότερη, πιο αργή αλλά φανταστική εκδοχή του Merciless Death, η γκρούβα και το όλο ίντρο του No Tomorrow, το καταληκτήριο έπος Vendetta, γενικά και τα 7 κομμάτια κάνουν την δουλίτσα τους σε λίγο παραπάνω από μισή ώρα.
Τώρα που το σκέφτομαι, αναρωτιέμαι αν ο Jack Schwartz ένα χρόνο αργότερα έντυσε με τύμπανα το Terror and Submission των Holy Terror, είναι ίδια ρε φίλε - αν και παίζει μόνο στο ντέμο και εκεί δεν έχει το Terror and Submission. Τέλος πάντων.
Τime Does Not Heal (1991)
Πλήρως ενημερωμένος δισκογραφικά με τους Dark Angel πλην αυτού, περίμενα ΤΕΡΑΣΤΙΟΤΗΤΕΣ εδώ. Πολυτελές βινύλιο, διπλόν, gatefold, Terry Date στην κονσόλα που σιγά-σιγά έχω αρχίσει και υποπτεύομαι ότι ο παραγωγός ενός δίσκου είναι ενίοτε μεγάλο θέμα. Ο Jim Durkin έχει φύγει, τον αντικαθιστά ήδη από το Live Scars ο Brett Eriksen των Viking, μιας πολύ ενδιαφέρουσας περίπτωσης γιατί τυχαίνει και ο Ανδρέας έχει το ντεμπούτο τους Do or Die και τον έχω ακούσει και γνωρίζω ότι υπάρχει κονέ μεταξύ των μπαντών καθώς ο ντράμερ των Viking, Μatt Jordan, που κοπανάει ΠΑΡΑ πολύ δυνατά στον δίσκο, είναι μαθητής του Gene Hoglan, ο οποίος βοηθάει στην επανένωσή τους το 2011. Αργότερα ο Dark Angel μπασίστας Mike Gonzalez θα παίξει στον ριγιούνιον δίσκο τους (που δεν έχω ακούσει ακόμη και θα έπρεπε).Αλλά Time Does Not Heal. Εν ολίγοις (χαρ χαρ), ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΑ ριφ, απίστευτες εισαγωγές, σοβαρά, κάθε εισαγωγή κάθε κομματιού είναι ΕΠΟΣ, μεγαλείο κανονικό. Από το μπάσιμο του δίσκου με το ομώνυμο και το χτίσιμο υπέρτατης πόρωσης, στην Μισιρλού σε θρας έκδοση πριν υπάρξει Pulp Fiction στο Psychosexuality, στο μεγαλειώδες Α Subtle Induction. Όλα. Ριφάρες παντού. Παραγωγάρα. Στίχοι-δοκίμια για άλλη μια φορά από το κτήνος.
ΑΛΛΑ.
Δεν ξέρω τι συνέβη, αυτά τα vocal lines, αυτό το performance του Ron, δεν ξέρω ποιος φταίει - αλλά είναι στα αυτιά μου ΧΑ-ΛΙΑ. Οριακά μου χαλάνε τον δίσκο. Δεν έχω συναντήσει κάποιον άλλο άνθρωπο να μου πει "ΝΑΙ ΡΕ ΒΙΚ, ΝΑΙ ΡΕ ΜΑΛΑΚΑ, ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΥΤΟ" όλα αυτά τα 30 χρόνια μετά, αλλά αυτή είναι η αλήθεια μου. Ο κατά γενική ομολογία (μάλλον, από όσο έχω καταλάβει επαναλαμβάνω) δεύτερος σημαντικότερος δίσκος Dark Angel για μένα έχει σκατά φωνητικά, πράγμα λυπηρότατον καθώς η μουσική σκοτώνει και πράγμα αξιοπερίεργον καθώς βρίσκω φοβερή την ερμηνεία του ίδιου τραγουδιστή στο Leave Scars. Your mileage will most probably vary. Mουσικά πάντως, καθαρίζουμε την λάσπη του Leave Scars, γινόμαστε ακόμα πιο technoκρατικοί (το ξανάκανα, συγγνώμη), τιγκάρουμε σε ποσότητα ριφ, αυτό είναι το Time Does Not Heal. ΔΙΣΚΑΡΑ για τους περισσότερους, προβληματικός για μένα.
Και λοιπόν; Μετά την διάλυση της μπάντας, έχουμε μια δισκογραφία χρυσάφι, ακόμα και αν είναι αμφιλεγόμενο το τελευταίο (με κολακεύω, όλοι οι οπαδοί τους το αγαπάνε γενικά), ακόμα και αν το πάρουμε στεγνά, το Darkness Descends στέκεται σχεδόν σαν το Bonded By Blood στην δισκογραφία των Exodus, δηλαδή μακράν, πολύ μακράν του δευτέρου σαν impact στην ιστορία της μέταλ μουσικής. Οι Dark Angel, the LA Caffeine Machine, είναι από τους Μεγάλους Πρωτοπόρους του Thrash Metal, ο Gene Hoglan θρυλικότερος ακόμη και η επιθυμία να δω live αυτά τα Τέρατα εξίσου τεράστια. Μιλάμε για ΑΠΩΘΗΜΕΝΟ.
Back to the Future
Ηράκλειο, ΙΤΕ, 2023.Οι Dark Angel επανενώθηκαν πριν λίγα χρόνια για λιγοστά live. Πήραν μπρος όμως. Υπήρξε ένα αρχικό δράμα μεταξύ του Don Doty (τραγουδιστή των δύο πρώτων δίσκων) και των υπολοίπων, το οποίο ίσως δημοσιεύσω κάποια στιγμή, έτσι, for the record, καθώς είμαι σχεδόν βέβαιος ότι αυτό το reunion το πυροδότησε ο Don Doty. Εν τέλει, μετά από το δράμα που συμπεριλάμβανε ανακοίνωση για live στο Keep It True και κατοπινό ρεζιλίκι ακύρωσης, επίσημα επέστρεψαν με το lineup του Leave Scars (1989).
Λιγοστά λάιβ, αρκετό νέο merch, ανανεωμένο logo από τον Ed Repka (τρίτη φορά νομίζω που το κάνει αυτό;) και μια υπόσχεση πως κάποια στιγμή θα έχει και νέο δίσκο. Με κάποια χρόνια καθυστέρηση(!), στην αρχή του χρόνου μας έδωσαν teasers ότι ήρθε η ώρα του studio. Μετά μάθαμε τα τραγικά νέα του θανάτου του Jim Durkin. Εν τέλει, αν κατάλαβα καλά θα βγει ο δίσκος, την θέση του Jim έχει πάρει η γυναίκα του Gene Hoglan και κάπως έτσι φτάνουμε στην σημερινή ανακοίνωση.
Κοιτάξτε, τα πράγματα είναι πάρα πολύ απλά. Αν σας αρέσει το thrash metal γενικά, αυτό είναι ένα ιστορικό live, Α-ΧΑ-ΣΤΟ. Με τέτοιο ατομικό ρολόι στα τύμπανα, δεν υπάρχει περίπτωση η απόδοση να μην είναι καταδίκη (the band is as good as the drummer, να το θυμάστε). Δεν περιμένω ΘΑΝΑΤΟ όπως στα θρυλικά πλάνα της Ultimate Revenge 2 βιντεοκασέτας(!) - αλλά το μισό της απόδοσης της Χιλής να πιάσουνε (κάντε κλικ, ανοίγει η καρδούλα), θα μαζεύουμε κορμιά από τα πατώματα και τους τοίχους.